Կան արդյոք ծնողներ, որոնք իրենց փոքրիկների նկատմամբ անսահման սիրո հետ մեկտեղ երբեւեէ բարկության ու ջղայնության պոռթկում չեն ունեցել:
Երեխայի իմունիտետը բարձրացնելուն նպաստում են վիտամինները և հանքային նյութերը:
Մայրն, ով անհանգստանում է երեխայի առողջության համար, երբեք թույլ չի տա իր փոքրիկին օգտագործել չիփս, պիցցա, գազավորված ըմպելիք և նման անառողջ սնունդ:
Որպես կանոն՝ փոքրիկները շատ են սիրում շոկոլադ, մայրիկներն էլ հաճախ փորձում են շոկոլադի օգտագործումը նվազագույնի հասցնել` վախենալով դրա վնասակար ազդեցությունից:
1,5-2 տարեկան երեխայի սննդակարգը պարունակում է բազմաթիվ մրգեր և բանջարեղեններ, փոքրիկը ուտում է ոչ միայն եփված և տրորված սնունդ, այլև նրա սննդակարգում ներառված են նաև տարատեսակ աղցաններ, ինչպես մանկական աղցանը ճակնդեղից, չորամրգերից և այլն:
Ատամները ամրացնելու համար հատկապես կարևոր են հետևյալ նյութերը` կալցիում և ֆոսֆոր (շատ են պարունակում կաթը և պանիրը), D վիտամին (արևի ճառագայթներով), C վիտամին (նարինջ և այլ ցիտրուսներ, թարմ լոլիկ, կաղամբ):
Փոքրիկի ոսկրային համակարգն ամրացնելու գործում կալցիումը մեծ դեր ունի: Ուստի հարկավոր է նրա սննդացանկում ընդգրկել կալցիումով հարուստ մթերքներ: Ցավոք, կալցիումի պակասությունն իրեն որևէ կերպ զգացնել չի տալիս:
Բոլոր ծնողները, որպես կանոն, ցանկանում են, որ իրենց երեխան ախորժակով ուտի նախաճաշի, ճաշի և ընթրիքի իր չափաբաժինը և, ինչու ոչ, նաև հավելյալ բաժին պահանջի:
Մոր կուրծքը երեխայի համար ոչ միայն սննդի աղբյուր է, այլ նաև իրեն պաշտպանված և սիրված զգալու միջոց: Ուստի կրծքից երեխային պետք է այնպես կտրել, որ րա համար դա տրավմա չլինի:
Փոքրիկի համար ցավոտ է սնունդը կուլ տալ, չորացել է կոկորդը, քոր է գալիս և մղկտում. շտապ մտածեք կանխել հիվանդության սրումն առաջին իսկ ախտանշաններից, առանց ժամանակ կորցնելու:
Քայլ առաջին
Երեխայի ատամների մաքրության մասին, ըստ բժիշկների, պետք է սկսել հոգ տանել դրանց ի հայտ գալուց ի վեր:
Մեծահասակները երբեք չեն մտածում՝ քանի ժամ պետք է քնեն: Նրանք շատ լավ հասկանում են` հագեցել են քնից, թե ոչ:
Ուտելիս երեխային ուժեղ ցավ է պատճառում բերանում առաջացած ցանկացած բորբոքում: Կաթնասնկախտը մանկական ամենատարածված վարակիչ հիվանդությունն է:
1. Քունը կարևոր է բոլորի համար
Երեխան չպետք է քնի ծնողների անքնության հաշվին: Առողջ քունն ահրաժեշտ է ամբողջ ընտանիքին:
Ծնողներս, սովորաբար երեխայի ջերմության բարձրացման հետ խուճապի ենք մատնվում, մոռանում անգամ լավ իմացած ու փորձված միջոցները:
Հարցերին պատասխանում է «Շենգավիթ» բժշկական կենտրոնի նորածինների ինտենսիվ թերապիայի բաժանմունքի նեոնատոլոգ Լուսինե Գրիգորյանը:
Հարցերին պատասխանում է «Շենգավիթ» բժշկական կենտրոնի նորածինների ինտենսիվ թերապիայի բաժանմունքի նեոնատոլոգ Արթուր Ջանազյանը:
Քնից 1,5-2 ժամ առաջ ցանկալի է, որ երեխան այլևս ակտիվ և աղմկոտ խաղերով չզբաղվի: Երեխան պետք է հանգստանա, թուլանա, տրամադրվի, որ շուտով քնի ժամն է:
Քունը ֆիզիոլոգիական անհրաժեշտություն է բոլորի համար: Երեխայի համար հանգիստ քունն առավելևս կարևոր է:
Խոսել սովորեցնելու սկզբունքները, իհարկե, կարեւոր են, բայց դրանք չեն կարող երաշխավորել լիարժեք խոսք: Երեխաներն անհատականություններ են, եւ յուրաքանչյուրի դեպքում նաեւ խոսքի զարգացումն է կատարվում յուրովի: Դուք չպետք է զայրանաք կամ հուսահատվեք, երբ այդքան ջանքերից հետո չհասնեք ձեր ուզած արդյունքին:
Կան երեխաներ, որոնք 11-12 ամսականում արդեն խոսում են, եւ նրանց բառապաշարը հասնում է 100-120 բառի:
Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը եւ ՄԱԿ-ի մանկական հիմնադրամը (UNISEF) խրախուսում են երեխաների կրծքով կերակրումը ընդհուպ 3 տարեկան հասակը:
2 տարեկան երեխաները սովորաբար կարողանում են ինքնուրույն հանել և հագնել հագուստը։ Այդ տարիքի երեխաներն արդեն կարողանում են 3 բառանոց նախադասություններ կազմել, որի միջոցով էլ հասկացնում են իրենց միտքը մեծահասակներին։
Պետք չէ սպասել մինչ երեխայի խոսելը` նրա խոսքի զարգացմամբ զբաղվելու համար: Դեռ վաղ հասակից կարելի է տարբեր մեթոդներ կիրառել` երեխայի խոսքը զարգացնելու համար:
Ներկայացվող խաղերը կարող եք խաղալ արդեն մեկ տարեկան երեխայի հետ, որն, ամենայն հավանականությամբ, արդեն մի քանի բառեր կարողանում է արտասանել:
Իսկ դո°ւ
Մեծն ասում է. «Ես սիրում եմ շոկոլադ, իսկ դո°ւ», երեխան արձագանքում է:
Եկեք քննարկենք մի քանի պատճառ, թե ինչու են երեխաներն ուշ խոսում:
Ջրծաղիկը հատկապես երեխաների մոտ ամենահաճախ հանդիպող հիվանդություններից է: Ուստի հիմնականում համարվում է մանկական սուր վարակիչ հիվանդություն:
Հարցերին պատասխանում է «Շենգավիթ» բժշկական կենտրոնի նորածինների ինտենսիվ թերապիայի բաժանմունքի նեոնատոլոգ Արթուր Ջանազյանը:
Ճիճուների տեսակները
Ճիճուները բաժանվում են 2 խմբի՝ աղիքային և արտաաղիքային: Առաջին խմբի ճիճուները բազմանում են աղիքներում, իսկ երկրորդ խմբի ճիճուները՝ մկաններում, թոքերում, լյարդում և կարող են տարածվել մարդու մարմնի ցանկացած մասում:
Հարցերին պատասխանում է Շենգավիթ բժշկական կենտրոնի տեսողության և լազերային կորեկցիայի կենտրոնի ակնաբույժ Էմմա Ղազարյանը
«Ալերգիկ հիվանդությունների առաջացումը չբացահայտված խնդիր է ամբողջ աշխարհի գիտնականների համար»,-ասում է հոգեբան-ալերգոլոգ Աստղիկ Բաղդասարյանը:
Մայրիկները, որքան հնարավոր է շուտ, ցանկանում են երեխաներին վարժեցնել գիշերանոթին:
Հարցերին պատասխանում է Շենգավիթ բժշկական կենտրոնի նորածինների ինտենսիվ թերապիայի բաժանմունքի վարիչ, բժշկական գիտությունների թեկնածու Հակոբ Մելքումյանը:
Գալիս է երեկոն և ծնողներն անհամբեր սպասում են, թե երբ իրենց հրաշքը հանգիստ կպառկի, կփակի աչքերը և անմիջապես կքնի: Սակայն անցնում է մեկ ժամ, հետո երկու, իսկ փոքրիկը դեռ թռչկոտում է անկողնում կամ նվնվում է՝ ընկղմվելով բարձի մեջ:
Կրթական խաղերն օգնում են փոքրիկներին զարգացնել նրանց գրելու, հաշվելու կարողությունը, ինչպես նաեւ նպաստում նրանց ստեղծագործականությանը: Դրանք նաեւ նպաստում են փոքրիկների` որպես մարդ ձեւավորվելուն:
Մարդու ստեղծագործականությունը չունի սահմաններ: Այն ծնում է որակապես նոր, նախկինում չեղած արժեքներ, երբ հայտնաբերվում, հորինվում է մի նոր բան:
Մանկական զարգացնող գրքի օգնությամբ երեխաները սովորում են թվերը, գույները, տարվա եղանակները, ժամացույցը, երկրաչափական մարմինները և այլն:
Պլաստիլինով խաղերը միշտ էլ եղել են ամանահայտնիները բոլոր ժամանակներում: Մեր օրերում փոքրիկի համար կարելի է ընտրել պլաստիլիններ, որոնք շատ փափուկ են ու որոնցով հաճելի է խաղալ:
Ծաղկունքն ամեն մեկ-մեկ բուսան
Հարյուր-հազար գույն-գույն ներկած,
Լեռ ու հովիտ ծաղիկ դարձան,
Ծաղկանց ծովը ծըփ-ծըփծըփաց:
Մանուշակը կապույտ գլխով
Թաք է կացել թփերի տակ,
Զանգակիկը մեղմ ճոճալով
Թերն է ներկել կապույտ-սպիտակ:
Փափուկ արջուկ պատրաստելու համար հարկավոր է.
Մեկ գործվածքից կամ կտորից ձեռնոց,
Մեկ տուփ բամբակ,
Երկու միանման կոճակ աչքերի համար,
Մեկ կլոր կոճակ քթի համար,
Թել,
Ժանյակ՝ վզկապի համար,
Որևէ բրոշ:
Ինչո՞վ է զբաղված երեխան խոհանոցում, մինչ մայրիկը կերակուր է պատրաստում: Խոհանոցային խաղերը կարո՞ղ են լինել զարգացնող: Հնարավո՞ր է փոքրիկին ներգրավել խոհանոցային աշխատանքում եւ այդպես նպաստել նրա զարգացմանը: Մեր պատասխանն է` այո:
Պատրաստենք միասին
Ինքնուրույն ուտել. Իհարկե, ձեր օգնությամբ երեխան ուտում է ավելի մաքուր, և շատ ծնողներ իրենք են կերակրում երեխաներին հենց այս պատճառով: Սակայն փոքրիկի համար գդալ բռնելը, դրանից օգտվելն այնքան էլ բարդ գործընթաց չէ:
Նորածինը իր օրվա հիմնական ժամանակն անցկացնում է մայրիկի հետ: Սակայն վաղ թե ուշ գալիս է ժամանակը, երբ մայրիկը և փոքրիկը պետք է «բաժանվեն» միմյանցից, օրինակ, մայրիկը պետք է աշխատանքի, խանութ կամ հյուր գնա: Ինչպե՞ս սովորեցնել երեխային որոշ ժամանակ անցկացնել առանց մայրիկի:
Երեխաների ամենասիրած տոնը` հրաշքներով լեցուն Ամանորը, առջևում է: Փոքրիկներն էլ հասուն մարդկանց նման սիրում են նախապատրաստվել: Պատրաստությունները սկսվում են տոնածառից:
Մանկական հոգեբանները խորհուրդ են տալիս հրաժարվել որոշ արտահայտություններից, որոնք կարող են փոքրիկի համար տրավմատիկ լինել:
Ինչպե՞ս է հնարավոր շտկել երեխայի վատ վարքը: Առաջին բանը, որ կարող եք անել, ձեր դաստիարակության մեթոդների մասին մտածելն է:
Երեկո է, փոքրիկի քնելու ժամը: Ժամանակն է սկսել մշտական երեկոյան ծեսը` քնելուն նախապատրաստվելը` լվանալ ատամները, լողանալ և պառկել քնելու:
Երեխայի դաստիարակությունը դժվարին և շարունակական գործընթաց է: Յուրաքանչյուր ընտանիք իր պատկերացումներն ունի երեխայի դաստիարակության մասին, տարբեր են նաև դաստիարակության արդյունքների ակնկալիքները:
Երբ մոտենում է փոքրիկի առաջին տարեդարձը, հաճախ մայրիկներն իրենց կարծիքով մտահոգիչ փոփոխություններ են նկատում երեխայի վարքում:
Երբ փոքրիկը 1 տարեկան (12-14 ամսական) է, նա սովորաբար կարողանում է.
Բոլոր երեխաներն էլ հեքիաթներ սիրում են: Հեքիաթը երեխայի զարգացման գործում նույնքան մեծ նշանակություն ունի, որքան խաղը:
Երբ փոքրիկն արդեն 2 տարեկան է , ապա նա կարողանում է՝
- Լավ վազել և թռչկոտել
- 4-6 խորանարդիկներով աշտարակ կառուցել
- Ոտքով հարվածել գնդակին
- Գդալով «կերակրել» խաղալիքին
Երբ փոքրիկն արդեն 1.5 տարեկան է (16-18ամսական), նա կարողանում է՝
- Լավ քայլել, երբեմն վազել
- Սիրում է բարձրանալ աստիճաններով
- Խմել բաժակից
Մոտավորապես 2,5 տարեկան հասակում երեխայի մոտ սկսվում է կյանքի նոր փուլ. բացահայտումների և հետաքրքիր փաստերի ժամանակաշրջան:
Նկարելը երեխայի համար շատ կարևոր է: Մանկաբույժների կարծիքով առողջ է այն երեխան, որը լավ խաղում է, խոսում ու նկարում:
Երեխան շատ է սիրում ոչ միայն նկարներ նայել, այլև պատմություններ, հեքիաթներ լսել
Փոքրիկի երևակայությունն անսպառ է և այն հնավորինս արտահայտվում է, երբ որ նրա ձեռքին հայտնվում է մատիտ կամ գրիչ: