«Ինչպե՞ս 3 տարեկան որդուս բացատրեմ որովայնիս մեծանալը». «Իմ փոքրիկ»-ին ուղղված այս և մյուս հարցերի պատասխանները

«Երկուսով» հոգեբանական մասնագիտացված կենտրոնի հոգեբան Անուշ Ալեքսանյանը պատասխանել է «Իմ փոքրիկ»-ի ընթերցողների հարցերի հերթական խմբաքանակին:

Էլեն

Հարց. Փոքրիկս 3 ամսական է և քնելուց առաջ անընդհատ լացում է:  Քնել ընդհանրապես չի սիրում:  Ի՞նչ խորհուրդ կտաք:

Պատասխան. Հարգելի Էլեն, այս տարիքում լացը  որևէ անհանգստության կամ դիսկոմֆորտի հետ է կապված: Հարկավոր է խորհրդակցել մանկաբույժի հետ:

Եթե պարզվի, որ ամեն ինչ կարգին է, ապա պետք է աշխատել սեփական  հոգեվիճակի և ներքին խաղաղության ուղղությամբ: Երեխաները սովորաբար խաղաղվում են, երբ մայրիկները խաղաղ և ինքնավստահ են լինում:

Անահիտ

Հարց. Հարգելի բժիշկ, ինչպե՞ս 3.5 տարեկան տղայիս բացատրեմ որովայնիս մեծանալը: Ճի՞շտ է, արդյոք,  նրան ասել, որ քույրիկ է ունենալու: Դա կարո՞ղ է սթրեսի պատճառ դառնալ:

Պատասխան. Երեխային հղիության մասին սուտ տեղեկություններ տալ պետք չէ: Դա կարող է նույնիսկ վնասել նրան, վախ առաջացնել: Երեխային կարող է թվալ, որ մայրիկը հիվանդ է, իսկ երբ մի քանի օրով բացակայեք,  նա կկարծի, թե ձեզ հետ ինչ-որ բան է պատահել: Այդ պատճառով երկրորդ բալիկի ծնունդը լավ առիթ է՝ երեխային պատմելու, թե որտեղ են լինում բալիկները նախքան ծնունդը, ինչպես նաև կարելի է առաջին բալիկին պատմել, որ նա ևս եղել է ձեր փորիկում, որ նրան ևս այսպես տաքուկ եք պահել ու մեծացրել:  Պատմեք նրան այն մասին, որ երբ ժամանակը գա, բժիշկները կօգնեն, որ բալիկը ծնվի, և դուք իրեն կբերեք տուն: Փորձեք պատասխանել երեխայի հարցերին՝ առանց մանրամասների վրա կանգ առնելու: Պատմեք նրան, թե ինչ եք ակնկալում իրենից, ինչպես պետք է նա իրեն պահի փոքրիկի հետ: Պատմեք նրան նաև իր մանկության և այդ շրջանի մասին: Եթե երեխան ոչինչ չիմանա, այ հենց դրանից սթրես կապրի՝ անորոշությունից ու անտեղյակությունից: Իսկ երբ երեխաները լինում են տեղեկացված, ապա հանկարծակիի չեն գալիս և պատրաստ են լինում փոփոխություններին:

Դիանա

Հարց. Տղաս 6 տարեկան է: Նա ամեն ինչից շատ շուտ հուզվում է: Ծննդյան տոներին և այլ միջոցառումներին առանձնանալով՝ անդադար լացում է: Պե՞տք է, արդյոք, անհանգստանալ, թե ՞տարիքից կարող է լինել;

Պատասխան. Չեմ կարծում, որ դա տարիքային խնդիր է: Եթե տարիքային լիներ, ապա ծննդյան արարողության ժամանակ դուք այդ վարքը առանձնահատուկ չէիք նկատի, այսինքն՝ դա կնկատվեր իր հասակակից այլ երեխաների մոտ ևս: Խորհուրդ եմ տալիս դիմել մանկական հոգեբանի:

Ելենա

Հարց. Երեխաս 10 ամսական է, բայց մինչ օրս շշով ոչինչ  չի ուտում, անգամ ծծակ չէր բռնում: Պե՞տք է, արդյոք, պայքարեմ, որ սովորի: Կրծքի կաթով շատ քիչ է սնվում, լրացուցիչ տալիս եմ իմ պատրաստած կերակրատեսակները: Շատ քիչ է քնում, այն էլ երկար օրորելուց հետո:

Պատասխան.Հարգելի Ելենա, այս հարցը պետք է ուղղել մանկաբույժին: Խորհրդակցեք բժիշկի հետ: Սա հոգեբանական երևույթ չէ:

Հեղինե

Հարց. Ամբողջ օրը 1 տարեկան աղջկաս հետ տանը մենակ եմ լինում, խաղում եմ նրա հետ, զբաղվում իրենով: Երեկոյան տատիկի ու պապիկի տուն վերադառնալուց հետո նա ընդհանրապես ինձ մոտ չի գալիս:  Ես ահավոր խանդում եմ, չնայած գիտեմ, որ սխալ եմ: Ի՞նչ կարող եմ անել:

Պատասխան. Հարգելի Հեղինե, դուք ինքներդ եք ասում, որ բալիկի հետ ամբողջ օրը մենակ եք: Երեխան հոգնում է անընդհատ մեկ մարդու հետ շփումից, բացի այդ, կարոտում է նաև ընտանիքի մյուս անդամներին: Նա վստահ է, որ դուք որեւէ տեղ չեք փախչի, իսկ տատիկի ու պապիկի հարցում՝ ոչ: Այդ կարճ ժամանակում նա ցանկանում է երկուսի հետ ինտենսիվ շփվել, ինչը շատ նորմալ է: Երեխան գիտի, որ հաջորդ առավոտյան նորից ձեզ հետ է լինելու: Դուք պետք է փորձեք ընդունել, որ ձեր երեխան ձերն է, անկախ նրանից, թե այդ պահին ում գրկում:  Բացի դա, վայելեք ազատության պահերը և փորձեք այլ գործով զբաղվել, քանի դեռ երեխային որեւէ մեկը կարող է գրկել: Այս հարցում խանդը խոսում է ձեր ցածր ինքնագնահատականի մասին և կարող է վնասել երեխայի անձի ձևավորմանը, ինչպես նաև ձեր հոգեկան առողջությանն ու ներդաշնակությանը:

Լուսինե

Հարց. Փոքրիկս 2 տարեկան, 1 ամսական է:  6-7 ամսականում ասում էր  «պապա», «մամա » բառերը:  11 ամսականում արդեն ասում էր՝ «ջուր եմ ուզում», «արի խաղանք» և այլ բառեր: Այժմ 2 տարեկան է, բայց ավելի քիչ բառեր է ասում, դարձել է շատ նյարդային: Ի՞նչ խորհուրդ կտաք: Նշեմ նաև, որ անգլերեն մուլտֆիլմեր է դիտում, հնարավո՞ր է դա է պատճառը:

Պատասխան.Միանշանակ բացառեք օտարալեզու մուլտֆիլմերը, ավելորդ ինֆորմացիան: Այցելեք մանկական լոգոպեդի, հոգեբանի և հոգեբույժի: Վստահ եմ, որ իմ այս խորհուրդը ձեզ դուր չի գա, սակայն հավատացեք՝  ավելի լավ է այցելել մասնագետի և վստահ լինել, որ ամեն բան կարգին է, քան անտեղյակության մեջ սպասել և կորցնել երեխայի զարգացման համար ամենակարևոր շրջանը: Եթե սկսել եք նկատել երեխայի զարգացման մեջ բացասական տեղաշարժեր, ապա հարկավոր է դիմել մասնագետների:

Սոնա

Հարց. Երեխաս  1 տարեկան, 7 ամսական  է: Սկզբնական շրջանում նստում էր գիշերանոթի վրա, իսկ այժմ կամակորություն անելով՝ հրաժարվում է: Ի՞նչ անեմ:

Պատասխան. Երեխայի վարքի փոփոխությունն  ինչ-որ իրադարձության կամ ինչ-որ դեպքի հետևանք է: Պետք է փորձեք հիշել, թե ինչ է տեղի ունեցել նախքան երեխայի վարքի փոփոխությունը: Այդպես կիմանաք, թե ինչպես կարելի է նորից սովորեցնել գիշերանոթին:

Թամարա

Հարց. Հարգելի հոգեբան, փոքրիկս 1 տարեկան 3 ամսական է: Նոր մարդկանց տեսնելիս սկսում է լաց լինել, փոքրիկ երեխաներին չի սիում, խաղալիքներով չի խաղում, վերջերս շատ ագրեսիվ է դարձել՝ անտեղի բղավում է, կծում է ինձ կամ իր ձեռքը: Ինչպե՞ս օգնեմ բալիկիս:

Պատասխան. 1 տարեկան  երեխան  դեռ պատրաստ չէ իրական շփման: Հասակակիցներով հետաքրքրվածությունը  դրսևորվում է 2 տարեկանից հետո, որոշ երեխաների մոտ ավելի ուշ: Փորձեք երեխային չպարտադրել շփում կամ որոշակի վարքագիծ: Ընտրեք 1 տարեկանի համար հարմար խաղալիքներ: Տիկնիկները և փափուկ խաղալիները 1 տարեկան երեխայի համար չեն: Փափուկ խաղալիքներ կարելի է տալ երեխային 2 տարեկանից սկսած, իսկ տիկնիկներ՝ 3 տարեկանից: Այս տարիքում երեխային տրամադրեք պարզագույն կառուցողական խաղալիքներ: