Մատների օգտագործում․ երբ է երեխան սկսում բռնել խաղալիքները և ուսումնասիրել ձեռքերով

Երեխայի կյանքի առաջին ամիսներին նրա ձեռքերը դառնում են գլխավոր գործիքներ՝ աշխարհի հետ ծանոթանալու համար։

3-6 ամսական շրջանը հատկանշական է նրանով, որ փոքրիկը սկսում է ավելի գիտակցված կերպով օգտագործել ձեռքերը՝ բռնելու, ուսումնասիրելու և սովորելու համար։


🙌Ե՞րբ է սկսում բռնել և վերահսկել շարժումները

  • Մոտավորապես 3 ամսականից սկսած, երեխան սկսում է բացել ձեռքերն ու փորձել պահել հպվող առարկաները։

  • 4 ամսականում կարող է սկսել «նպատակաուղղված բռնում»՝ նկատելով խաղալիքը և փորձելով հասնել դրան։

  • 5-6 ամսականում երեխան արդեն փորձում է տեղափոխել առարկան ձեռքից-ձեռք, բերում է բերանին և պտտում՝ ուսումնասիրելու համար։


Ինչ է սա նշանակում զարգացման տեսանկյունից

✅Սովորում է ձեռք-աչք կոորդինացիա, որը հիմք է դառնում հետագա մոտոր հմտությունների համար։
✅Զարգանում են փոքրիկ մկանները (ֆայն մոտորիկա)՝ անհրաժեշտ գրելու, ուտելու, հագնվելու ժամանակ։
✅Ձեռքերով ուսումնասիրելը ակտիվացնում է երեխայի ուղեղի տարբեր հատվածները՝ նպաստելով ճանաչողական զարգացմանը։


Ինչ խաղալիքներ և նյութեր առաջարկել

  • Փափուկ խաղալիքներ՝ որոնք հեշտ են բռնելու և չեն վնասում բերանին։

  • Օղակաձև խաղալիքներ՝ որոնք հարմար են բռնելու տարբեր դիրքերից։

  • Թեթև ու հակաալերգիկ առարկաներ՝ տարբեր հյուսվածքներով և փոքր զանգերով ներսում։

  • Հատուկ մշակված մատներով բռնելու գրքեր՝ պինդ անկյուններով կամ բռնակով։


👶Ինչպես աջակցել երեխային այս փուլում

  • Տվեք մեկ-երկու խաղալիք՝ չբեռնաթափելով փոքրիկի ուշադրությունը։

  • Տեղադրեք խաղալիքները մոտ ձեռքին, բայց ոչ անմիջապես ափի մեջ՝ թող ինքը հասնի։

  • Ժամանակ անցկացրեք գետնին՝ tummy time-ի ժամանակ, որտեղ նա կարող է ազատ շարժել ձեռքերը։

  • Շարունակաբար խոսեք նրա հետ՝ նկարագրելով իր գործողությունները․ «Տես, դու բռնեցիր գնդակը»։


⚠️Ե՞րբ խորհրդակցել մանկաբույժի հետ

  • Եթե 6 ամսականում երեխան դեռ չի փորձում բռնել կամ պահել առարկաներ,

  • Եթե միշտ միայն մեկ ձեռքով է գործում, կամ շարժումներն անհամաչափ են,

  • Եթե երևում է, որ փոքրիկը հիասթափվում է ու թողնում է խաղալիքը առանց փորձելու։


Ձեռքերի օգտագործումը երեխայի համար ոչ միայն զվարճալի փորձ է, այլև կարևոր քայլ է դեպի ինքնուրույնություն։ Ամեն փոքրիկ բռնում, հպում կամ նայք դեպի ձեռքը երեխայի ուղեղում մի ամբողջ գործընթաց է՝ լեցուն ճանաչողությամբ ու զարգացմամբ։