Սոցիալական ժպիտ․ երբ է երեխան սկսում ի պատասխան ժպտալ ու կապ հաստատել

Սոցիալական ժպիտ

Նորածնի ժպիտը յուրաքանչյուր ծնողի համար անգնահատելի պահ է։ Բայց արդյո՞ք այն արտահայտում է ուրախություն, թե պարզապես ռեֆլեքս է։

3-6 շաբաթականից սկսած երեխան սկսում է ցույց տալ իր առաջին իսկական՝ սոցիալական ժպիտը, որը զգալի քայլ է շփման և կապի մեջ։


Ի՞նչ է սոցիալական ժպիտը

Սոցիալական ժպիտը երեխայի պատասխան ժպիտն է՝ ի պատասխան ծնողի դեմքի արտահայտության, ձայնի կամ հայացքի։ Այն տարբեր է նորածնի առաջին ռեֆլեքս ժպիտից, որը սովորաբար տեղի է ունենում քնի ժամանակ կամ առանց ակնհայտ պատճառի։


Ե՞րբ է հայտնվում սոցիալական ժպիտը

  • Միջինում՝ 6-ից 8 շաբաթականում, փոքրիկը սկսում է ժպտալ, երբ նայում եք նրան, խոսում նրա հետ կամ խաղում։

  • Սրանք արդեն գիտակցված ժպիտներ են, որոնք ուղղված են հենց մարդկանց, ոչ թե պատահական արձագանքներ են։


Ինչու է դա կարևոր զարգացման համար

✅Սոցիալական ժպիտը առաջին նշաններից է, որ երեխան սկսում է կապ հաստատել իր շրջապատի մարդկանց հետ։

✅Այն ցույց է տալիս, որ փոքրիկը ուսումնասիրում է դեմքերը, տարբերում է ձայները և արձագանքում հույզերին։

✅Ժպիտը խթանում է ծնող-երեխա կապի ամրապնդումը՝ առաջացնելով փոխադարձ հույզեր և հպարտություն։

✅Նշան է նորմալ նյարդաբանական և զգայական զարգացման։


Ինչպես աջակցել այս փուլին

  • Ժպտացեք հաճախ՝ դեմքը մոտեցնելով երեխայի դեմքին։

  • Խոսեք մեղմ ու բարեհամբույր ձայնով։

  • Օգտագործեք դեմքի արտահայտություններ ու ձայներ, որպեսզի փոքրիկը սովորի տարբերել հույզերը։

  • Պատասխանեք նրա ժպիտին՝ մեծացնելով շփման տևողությունն ու որակը։


⚠️Ե՞րբ անհանգստանալ

  • Եթե երեխան 3 ամսականում դեռ չի արձագանքում ժպիտով կամ դեմքի արտահայտությամբ, լավ կլինի խորհրդակցել մանկաբույժի հետ։

  • Սրան կարող են ազդել նաև լսողության կամ տեսողության խնդիրներ, ուստի մասնագիտական զննումը կարևոր է։


Սոցիալական ժպիտը ոչ միայն հուզական պահ է ծնողների համար, այլև ուղեղի և շփման զարգացման առանցքային նշան։ Այդ ժպիտը խոսում է՝ «Ես ճանաչում եմ քեզ», և դրանով սկսվում է երեխայի ու աշխարհի միջև խորը ու սիրառատ կապի ճանապարհը։