Երազային վախեր և մղձավանջներ՝ ինչպես օգնել երեխային հաղթահարել

Երազային վախերը և մղձավանջները սովորական երևույթ են 3-6 տարեկան երեխաների մոտ։

Այս տարիքում երեխաների երևակայությունը խիստ ակտիվ է, և նրանք դեռ չեն կարողանում տարբերակել իրականն ու երևակայականը։ Ճիշտ արձագանքն ու աջակցությունը ծնողների կողմից կարող են օգնել փոքրիկին հաղթահարել վախերը և զգալ պաշտպանված։


  Ինչու են առաջանում մղձավանջները

Երազային վախերի հիմնական պատճառները կարող են լինել՝

  • Օրվա ընթացքում տեսած կամ լսած վախեցնող տեսարաններ (TV, մուլտֆիլմեր, բարձր ձայներ)

  • Բաժանում ծնողից, մանկապարտեզ հաճախելու սկզբնամաս

  • Աշխարհը հասկանալու փորձ՝ դեռևս անբավարար տեղեկությունների պայմաններում

  • Սթրես կամ հոգնածություն

  • Հիվանդություն կամ բարձր ջերմություն


  Ինչպես է արտահայտվում մղձավանջը

  • Երեխան կարող է գիշերը արթնանալ լացով կամ վախով

  • Խոսել երազում, սարսուռ ունենալ, փախչել անկողնուց

  • Մերժել քնել միայնակ կամ վախենալ մթությունից

  • Հիշել վախեցնող երազը ու պատմել դրա մասին


  Ինչ կարող է անել ծնողը

  1. Խոսեք երեխայի հետ

    • Հանգիստ ու սիրալիր տոնով հարցրեք՝ ինչ է նա տեսել, ինչպես է իրեն զգում։

    • Մի՛ ժխտեք նրա վախերը՝ ասելով «դա ընդամենը երազ է», փոխարենը ասեք՝ «ես քեզ հետ եմ, անվտանգ ես»։

  2. Հոգատարություն և վստահություն

    • Գրկեք երեխային, պահեք ձեռքից, որպեսզի զգա ձեր ներկայությունը։

    • Եթե նա ցանկանում է մի փոքր լույս թողնել՝ մի՛ արգելեք։

  3. Ստեղծեք հանգիստ քնի միջավայր

    • Բացառեք էկրանները քնելուց առաջ

    • Ընտրեք խաղաղ երաժշտություն կամ հեքիաթներ քնելուց առաջ

    • Քնի ռեժիմը պահեք կայուն՝ նույն ժամին քնել, նույն արարողակարգով

  4. Օգտագործեք «հերոսական պատմություններ»

    • Հորինեք պատմություններ, որոնցում երեխան հաղթահարում է իր վախերը։ Սա շատ արդյունավետ է՝ երեխայի ինքնավստահությունը բարձրացնելու համար։

  5. Խաղային մոտեցում

    • Օրինակ՝ "հրեշ որսացող լամպ", «վախերը փակող կախարդական վերմակ» և նման խաղալիքներ, որոնք փոքրիկի երևակայությունը կդարձնեն նրա դաշնակիցը։

  6. Եթե վախերը հաճախակի են ու խանգարում առօրյային

    • Կարող եք խորհրդակցել մանկական հոգեբանի հետ՝ բացառելու խորքային սթրես կամ տրավմա։


  Հետաքրքիր փաստ

Հոգեբանները նշում են, որ երեխաներին մղձավանջներից օգնում է նաև՝

  • ցերեկային ֆիզիկական ակտիվությունը

  • նկարելու հնարավորություն (արտահայտել վախը նկարով)

  • ընտանիքի ներսում բաց ու սիրով լի մթնոլորտը


Երազային վախերը երեխայի զարգացման նորմալ մասն են։ Ձեր համբերատարությունը, սերն ու ճիշտ արձագանքը կօգնեն նրան հաղթահարել այդ դժվար փուլը՝ առանց հոգեբանական խորը հետքերի։