Երազային վախեր և մղձավանջներ՝ ինչպես օգնել երեխային հաղթահարել

Այս տարիքում երեխաների երևակայությունը խիստ ակտիվ է, և նրանք դեռ չեն կարողանում տարբերակել իրականն ու երևակայականը։ Ճիշտ արձագանքն ու աջակցությունը ծնողների կողմից կարող են օգնել փոքրիկին հաղթահարել վախերը և զգալ պաշտպանված։

  Ինչու են առաջանում մղձավանջները

Երազային վախերի հիմնական պատճառները կարող են լինել՝

• Օրվա ընթացքում տեսած կամ լսած վախեցնող տեսարաններ (TV, մուլտֆիլմեր, բարձր ձայներ)

• Բաժանում ծնողից, մանկապարտեզ հաճախելու սկզբնամաս

• Աշխարհը հասկանալու փորձ՝ դեռևս անբավարար տեղեկությունների պայմաններում

• Սթրես կամ հոգնածություն

• Հիվանդություն կամ բարձր ջերմություն

  Ինչպես է արտահայտվում մղձավանջը

• Երեխան կարող է գիշերը արթնանալ լացով կամ վախով

• Խոսել երազում, սարսուռ ունենալ, փախչել անկողնուց

• Մերժել քնել միայնակ կամ վախենալ մթությունից

• Հիշել վախեցնող երազը ու պատմել դրա մասին

  Ինչ կարող է անել ծնողը

1. Խոսեք երեխայի հետ

   • Հանգիստ ու սիրալիր տոնով հարցրեք՝ ինչ է նա տեսել, ինչպես է իրեն զգում։

   • Մի՛ ժխտեք նրա վախերը՝ ասելով «դա ընդամենը երազ է», փոխարենը ասեք՝ «ես քեզ հետ եմ, անվտանգ ես»։

2. Հոգատարություն և վստահություն

   • Գրկեք երեխային, պահեք ձեռքից, որպեսզի զգա ձեր ներկայությունը։

   • Եթե նա ցանկանում է մի փոքր լույս թողնել՝ մի՛ արգելեք։

3. Ստեղծեք հանգիստ քնի միջավայր

   • Բացառեք էկրանները քնելուց առաջ

   • Ընտրեք խաղաղ երաժշտություն կամ հեքիաթներ քնելուց առաջ

   • Քնի ռեժիմը պահեք կայուն՝ նույն ժամին քնել, նույն արարողակարգով

4. Օգտագործեք «հերոսական պատմություններ»

   • Հորինեք պատմություններ, որոնցում երեխան հաղթահարում է իր վախերը։ Սա շատ արդյունավետ է՝ երեխայի ինքնավստահությունը բարձրացնելու համար։

5. Խաղային մոտեցում

   • Օրինակ՝ "հրեշ որսացող լամպ", «վախերը փակող կախարդական վերմակ» և նման խաղալիքներ, որոնք փոքրիկի երևակայությունը կդարձնեն նրա դաշնակիցը։

6. Եթե վախերը հաճախակի են ու խանգարում առօրյային

   • Կարող եք խորհրդակցել մանկական հոգեբանի հետ՝ բացառելու խորքային սթրես կամ տրավմա։

  Հետաքրքիր փաստ

Հոգեբանները նշում են, որ երեխաներին մղձավանջներից օգնում է նաև՝

• ցերեկային ֆիզիկական ակտիվությունը

• նկարելու հնարավորություն (արտահայտել վախը նկարով)

• ընտանիքի ներսում բաց ու սիրով լի մթնոլորտը

Երազային վախերը երեխայի զարգացման նորմալ մասն են։ Ձեր համբերատարությունը, սերն ու ճիշտ արձագանքը կօգնեն նրան հաղթահարել այդ դժվար փուլը՝ առանց հոգեբանական խորը հետքերի։